- Bannerfoto: Molly Porter, Unsplash -
"Straatfotografie is een fotografiegenre waarin de mens en zijn omgeving centraal staan. Je zou het als een kunstzinnige vorm van documentaire fotografie kunnen beschouwen, en tegelijkertijd is het 'slechts' een kiekje, een momentopname die de kijker op de een of andere manier treft." - J.Grandgagnage
Straatfotografie is hot!
Toen ik in 2014 begon te schrijven aan het Wikipedia-artikel over straatfotografie, was het net als voor de meeste mensen toen nog onbekend terrein. Sindsdien is er veel veranderd. Straatfotografie is een genre dat binnen de fotografie opnieuw meer belangstelling krijgt van zowel professionele als amateurfotografen. Opvallend is bijvoorbeeld dat het aantal workshops en websites over straatfotografie steeds maar toeneemt. Nederlandstalige boeken zijn er nog maar weinig over dit onderwerp. De beginnende straatfotograaf is vooral aangewezen op Engelstalige publicaties. Deze website wil deze lacune een beetje helpen opvullen.
Straatfotografie: de klassieke definitie
Straatfotografie verwijst in het algemeen naar het maken van foto's in de openbare ruimte - niet alleen straten, maar ook parken, stranden, winkelcentra, stations en andere plaatsen waar mensen samenkomen. In tegenstelling tot de traditionele documentaire fotografie is het voornaamste doel van de straatfotografie niet zozeer om een bepaald onderwerp te documenteren, maar eerder om de visie te tonen die de fotograaf op de wereld heeft.
Een boeiende hobby
Elke fervente straatfotograaf is een beetje een jager. Hij jaagt naar die ene speciale foto die dat ene speciale moment vastlegt. Soms lukt dat, soms is het moment waarop je had moeten afdrukken al voorbij. Toeval speelt een vrij grote rol. Wat goede straatfotografen volgens mij gemeen hebben, is intuïtie. Zij weten of voelen gewoon dat er iets in de lucht hangt, en zij slagen er meer dan andere mensen in om "le moment décisif" vast te leggen. Over dat "beslissende moment" is nogal wat te doen binnen de straatfotografie; het heeft een aura van mystiek omdat niet goed te beschrijven is wat het precies betekent. Maar iedereen die een oog heeft voor goede foto's weet wat het is. Daar zijn wij als straatfotograaf elke dag opnieuw naar op zoek. En als we af en toe raak schieten, dan maakt dat onze dag goed.
Straatfotografie met respect voor privacy
In België is de wetgeving in verband met portretrecht en privacy strikter en heeft de straatfotograaf minder 'speelruimte' dan in Nederland. Het komt er feitelijk op neer dat je in België voor het maken van een foto en zeker voor de publicatie ervan de toestemming van de gefotografeerde moet hebben wanneer deze herkenbaar en als hoofdonderwerp in beeld wordt gebracht. Dit maakt straatfotografie echter niet 'onmogelijk'!: het zet je als fotograaf wel aan tot het zoeken naar creatieve oplossingen.
Thomas Leuthard: 'No photo'!
"Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren" - Willem Elsschot
Je droom: als straatfotograaf wil je het leven op straat en de publieke ruimte documenteren met foto's die mensen in allerlei bezigheden tonen. Je wil bijzondere momenten vastleggen, vluchtige, maar betekenisvolle momenten. Je beste foto's hebben iets universeels en lijken iets te willen zeggen over de mens in het algemeen.
Wetten beperken je in de vrijheid om dit in beelden uit te drukken. De praktijk? Die lijkt best mee te vallen. De meeste straatfotografen laten zich niet afschrikken door de bestaande wetgeving, die immers vaag, algemeen en achterhaald is in een tijd waarin iedereen op straat er met een smartphone op los zit te klikken om het eigen leven te documenteren. Dit neemt niet weg dat een straatfotograaf zich m.i. moet houden,aan bepaalde regels, wat we de ethiek van de straatfotograaf zouden kunnen noemen. Mijn straatfoto's trachten mensen in beeld te brengen op een 'candid' manier die voor niemand aanstootgevend wil zijn. Het spreekt vanzelf dat uitgebeelde mensen te allen tijde het recht hebben om te eisen dat een foto van de website wordt verwijderd (zie pagina Contact).
Over mij
Ik ben een amateur-fotograaf die bezig is met allerlei "creatieve dingen": schrijven, websites bouwen (zie links) schilderen, musiceren, vertalen van literaire teksten en dus ook straatfotografie.
Straatfotografie beoefen ik sinds 2014. Ik ga regelmatig op jacht om boeiende plaatjes te schieten, slechts gewapend met een compactcamera en een nieuwsgierig oog. Mijn voorkeur gaat uit naar zwart-witfotografie, liefst op sombere of regenachtige dagen (bij mooi weer zit ik achter mijn computer :)
Ik ben niet zo'n materiaalfreak, eerder een minimalist. Ik ga met zo weinig mogelijk ballast op stap: een digitaal cameraatje van een paar honderd gram, met niet verwisselbare lens is ruim voldoende. Mijn huidig "weapon of choice" is een Fujifilm X20, een in het straatbeeld onopvallend, maar snel rakkertje. Daarnaast gebruik ik ook een Fujifilm x100T.
Auteursrecht van deze website
Alle teksten op deze website zijn gepubliceerd onder de Creative Commons licentie CC-BY-SA. Dit betekent dat je ze vrij mag overnemen, mits een door die licentie verplichte auteursvermelding ('Jules Grandgagnage').
Ik neem soms teksten over die ik elders onder deze licentie heb gepubliceerd, bijvoorbeeld op Wikipedia en Wikibooks onder mijn accountnaam J.Grandgagnage
Foto's op deze website vallen eveneens onder deze licentie of zijn door andere fotografen gepubliceerd als auteursrechtenvrije foto's op Pixabay en Unsplash.
Ethische overwegingen
Wees terughoudend met close-ups van mensen, zeker als die kunnen worden ervaren als ridiculiserend of op een andere manier aanstootgevend of denigrerend. Schiet met compassie en menselijkheid, niet als een jager die op zoek is naar een zoveelste trofee. Wil je helemaal op safe spelen, fotografeer dan groepen personen zonder dat iemand in het bijzonder wordt geviseerd. of kies een standpunt waardoor mensen niet meteen herkenbaar zijn. Wat je ook doet: sluip niet rond als een freak, maar straal openheid en zelfvertrouwen uit. Wees communicatief en werk - als dat nodig is - aan je sociale vaardigheden.
Maak jouw eigen website met JouwWeb